Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός στην ομορφιά της μέρας
χιλιάδες σκοτεινές κουζίνες, χιλιάδες μαύρες φάμπρικες
γεμίζουν ξάφνου με του ήλιου τη λαμπράδα
γιατί ο κόσμος μας ακούει να τραγουδάμε
«Ψωμί και Τριαντάφυλλα, Ψωμί και Τριαντάφυλλα»
Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός είναι και για τους άνδρες ο αγώνας μας
γιατί είναι των γυναικών παιδιά και τους γεννάμε πάλι,
φτάνει πια ο παιδεμός σ’ όλη μας τη ζωή,
πεινάνε οι ψυχές και όχι το σώμα μόνο
«δώστε μας Ψωμί, δώστε μας Τριαντάφυλλα»
Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός αμέτρητες γυναίκες πεθαμένες
σμίγουν το θρήνο τους και λένε το παλιό τραγούδι του ψωμιού
οι σκλαβωμένες ψυχές τους γνώρισαν λίγη μόνον ομορφιά, τέχνη κι αγάπη.
Ναι, για το Ψωμί παλεύουμε και για τα Τριαντάφυλλα.
Καθώς τραβάμε εμπρός, εμπρός φέρνουμε τις μεγάλες μέρες
το ξεσήκωμα των γυναικών είναι ξεσήκωμα όλης της ανθρωπότητας
όχι πια σκλάβοι και τεμπέληδες, δέκα που μοχθούν για έναν που ξαπλώνει
αλλά ένα δίκαιο μοίρασμα στ’ αγαθά της ζωής,
«Ψωμί και Τριαντάφυλλα, Ψωμί και Τριαντάφυλλα»
Τζέιμς Οπενχάιμ
Το Μάρτιο του 1912, έγινε μια μεγαλειώδης πορεία στη Ν. Υόρκη. 23000 γυναίκες, εργάτριες στις κλωστοϋφαντουργίες της Ν. Υόρκης διαδήλωσαν και πάλι, απαιτώντας 10ωρη βάρδια, καλύτερες συνθήκες εργασίας, ίσο μισθό με τους άντρες, την κατάργηση της παιδικής εργασίας και το δικαίωμα ψήφου. Το σύνθημά τους ήταν «Ψωμί και Τριαντάφυλλα». Ο ποιητής Τζέιμς Οπενχάιμ αφιέρωσε το ποίημά του σε αυτήν την απεργία των εργατριών που δέχτηκε επίθεση από την αστυνομία. Η συγκεκριμένη διαδήλωση, ήταν ένας ακόμα σταθμός στους αγώνες των γυναικών, που είχαν ξεκινήσει από τον προηγούμενο αιώνα και συνεχίστηκαν και τα επόμενα χρόνια, για τη διεκδίκηση κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων.
Το 1977, με απόφαση του ΟΗΕ, η 8η Μαρτίου καθιερώνεται ως η «Η Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας» αφιερωμένη στους αγώνες του κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών.
Η ιστορική διαδρομή της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας δεν ξεκινά όμως με την υιοθέτησή της από τον ΟΗΕ το 1977. Πρωτογιορτάστηκε στις 28 Φεβρουαρίου 1909 στην Νέα Υόρκη, ως Εθνική Ημέρα της Γυναίκας, με πρωτοβουλία του Σοσιαλιστικού Κόμματος των ΗΠΑ, σε ανάμνηση μιας μεγάλης εκδήλωσης διαμαρτυρίας που έγινε στις 8 Μαρτίου 1857 από εργάτριες κλωστοϋφαντουργίας στη Νέα Υόρκη, οι οποίες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας. Το περιστατικό αυτό αμφισβητείται σήμερα από μερίδα Αμερικανών ιστορικών και χαρακτηρίζεται μύθος.
Με αφετηρία τις ΗΠΑ, ο εορτασμός διεθνοποιήθηκε τον επόμενο χρόνο, κατά την διάρκεια δευτέρου συνεδρίου του γυναικείου τμήματος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς (2η Διεθνής), που έγινε στην Κοπεγχάγη (26-27 Αυγούστου 1910). Οι 100 σύνεδροι από 17 χώρες υιοθέτησαν την πρόταση τριών Γερμανίδων (Λουίζ Τσιτς, Κλάρα Τσέτκιν και Κέτε Ντούνκερ) να γιορτάζεται κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, ως ένα βήμα για την προώθηση της ισότητας των δύο φύλων, που θα περιλάμβανε και το εκλογικό δικαίωμα, που ήταν τότε το καθολικό ζητούμενο για τις γυναίκες όλου του κόσμου.
Στις 19 Μαρτίου 1911, γιορτάστηκε για πρώτη φορά η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στην Αυστρία, την Γερμανία, την Ελβετία και την Δανία. Κοινός τόπος και στις τέσσερις χώρες ήταν η ψήφος στις γυναίκες και η ανάδειξη των γυναικών σε δημόσια αξιώματα. Οι Αμερικανίδες συνέχιζαν να γιορτάζουν την δική τους εθνική ημέρα την τελευταία Κυριακή του Φεβρουαρίου. Το 1914, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε στην Γερμανία στις 8 Μαρτίου – είτε επειδή ήταν Κυριακή είτε σε ανάμνηση της απεργίας του 1857 στην Νέα Υόρκη- και έκτοτε καθιερώθηκε η ημερομηνία αυτή για τον εορτασμό και υιοθετήθηκε αρκετά χρόνια αργότερα από τον ΟΗΕ.
Μετά την επικράτηση της Οκτωβριανής Επανάστασης στη Ρωσία (1917), η φεμινίστρια Αλεξάνδρα Κολοντάι έπεισε τον Λένιν να καθιερώσει την 8η Μαρτίου ως επίσημη αργία. Αργία μόνο για τις γυναίκες καθιερώθηκε στην Κίνα μετά την επικράτηση των κομμουνιστών του Μάο Τσε Τουνγκ. Γρήγορα, όμως, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας έχασε το πολιτικό και διεκδικητικό της υπόβαθρο και εορτάζεται ως έκφραση συμπάθειας, σεβασμού και αγάπης προς τις γυναίκες.
Σήμερα, παρ όλους του αγώνες που έχουν δοθεί και την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:
(https://www.europarl.europa.eu/news/el/headlines/priorities/pagkosmia-imera-tis-gunaikas-2021/20210225STO98702/katanoontas-ton-antiktupo-tou-covid-19-stis-gunaikes-grafimata )
- Οι γυναίκες αποτελούν τo 76% των 49 εκατομμυρίων εργαζομένων στον τομέα της περίθαλψης που έχουν εκτεθεί περισσότερο στον ιό του κορωνοιού.
- O μέσος όρος ισότητας των φύλων στην ΕΕ ανέρχεται στο 67,9% και με τους σημερινούς ρυθμούς, θα χρειαστεί περισσότερο από 60 χρόνια για να επιτύχει πλήρη ισότητα των φύλων.
- Πάνω από το 30% των γυναικών στην ΕΕ εργάζεται σε θέσεις μερικής απασχόλησης και απασχολείται σε μεγάλο βαθμό στην άτυπη οικονομία, συχνά χωρίς εργασιακά δικαιώματα, κοινωνική προστασία και άλλα θεμελιώδη οφέλη. Είναι πολύ πιθανότερο να πάρουν άδεια για να φροντίσουν τα παιδιά και τους συγγενείς τους, ενώ συχνά χρειάζεται να συνδυάσουν την τηλεργασία με τη φροντίδα των παιδιών κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
- Περίπου 50 γυναίκες χάνουν την ζωή τους λόγω ενδοοικογενειακής βίας κάθε εβδομάδα στην ΕΕ, με τον αριθμό των θυμάτων να έχει αυξηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ έχει παρατηρηθεί αύξηση της διαδικτυακής βίας εις βάρος των γυναικών και της σεξουαλικής παρενόχλησης παιδιών, κυρίως κοριτσιών.
Η Ημέρα της γυναίκας δεν είναι απλά μια ημέρα γιορτής, αλλά μια ημέρα τιμής και μνήμης στους αγώνες και τα αιτήματα των γυναικών για ίσα δικαιώματα που είναι επίκαιρα ακόμα και σήμερα αλλά και μια ημέρα ευαισθητοποίησης ώστε να μπορέσουμε να χτίσουμε μια “ασπίδα προστασίας” απέναντι στη βία κάθε μορφής σε βάρος των γυναικών.
Χρόνια πολλά στις σημερινές και αυριανές μητέρες, εργαζόμενες, νοικοκυρές και αγωνίστριες!! Χρόνια πολλά σε όλες τις γυναίκες!!